شیشه و معماری – نقش شیشه در ساختمان

شیشه در معماری امروز بسیار چشم گیر و غیر قابل انکار می باشد ، این متریال با وارد شدن در هنر صنعت گونه ی معماری ، تغییراتی شگرف را در این بادی هنری ایجاد کرد.حضور این متریال در معماری دارای قدمت زیادی می باشد امروز استفاده از شیشه در ایجاد ساختمانها و همچنین دکوراسیون بسیار رایج می باشد.

استفاده از شیشه در معماری باعث شوکوفایی این هنر کهن و همچنین پویایی روز افزون این هنر (معماری) گشته است.این مقاله به بررسی یکی از کاربرد های این متریال در معماری می پردازد.پیشینه ی تاریخی :هر چند تاریخ كشف شیشه دقیقا مشخص نیست ولی تصور می رود كه در دوره یونانی، فنیقی ها صنعت شیشه را در ساحل مدیترانه نزدیك شهرصیدا ایجاد كرده باشند.

شواهد و قرائن تاریخی نیز نشان می دهند كه آنان نیز هنر شیشه گری را در دومین دوره اسارت قوم یهود دربابل از بابلیان آموخته اند، ولی آنچه مسلم است شیشه گری از قدیمی ترین حرفه های بشر است كه مستلزم استفاده از آتش بوده است.از بدو پیدایش شیشه، اشیای شیشه ای به خاطر جذابیت و زیبایی، طرفداران زیادی داشته است ومصریان باستان شیشه را به دلیل رنگهای جواهر گونه كه از افزودن فلزات واسطه به تركیب شیشه حاصل می شود درجواهر سازی به كار می بردند.

ظروف شیشه ای كه امروزه یكی از بخشهای مهم صنعت را تشكیل می دهد در 3000 سال قبل از میلاد تولید شده است و مردم سومر،‌بابل و آشور نیز بهترین نوع شیشه و صنعت شیشه گری را داشته اند جداول و فرمولهای تركیب شیشه بابلیان و آشوریان (625 سال قبل از میلاد) كه در نزدیكی و مجاورت فارس ساكن بوده اند نشان می دهد كه این شیشه ها شدیدا قلیایی بوده اند كه به دلیل دوام شیمیایی پائین، عمدتا از بین رفته اند.هنر شیشه گری به سبك دوره ساسانی در اوائل دوره اسلامی در سامرا و روی ادامه یافت ولی پس از حمله مغول راه افول را پیمود، به طوریكه شاردن سیاح فرانسوی كه در بین سالهای 1664 تا 1681 به ایران سفر كرده است،‌هنر شیشه گری ایران را در كیفیت و سطح پائینی گزارش كرده است.

ساختمانهای شیشه ایگونه شناسی:در معماری نوین، تمیچه های شیشه ای ساختاری جالب و عامه پسند هستند. ممکن است تمچه ها روی یک سطح قرار گرفته و شیب ملایمی داشته باشند و منحنی تر از جایگاه را دنبال کنند یا دارای آرایش نیم طبقه بوده تا سطوح را تغییر دهند. تیمچه های میان راهها و مسیرها فقط مخصوص پیاده روها هستند و باید به عنوان راههای نیمه عمومی در اطراف سایت شهر ساخته شوند. از تیمچه ها می توان استفاده های متعددی کرد (خرده فروشی، بخشهای مرکب و …) بنابراین امکاناتی که ممکن است خارج از ساعات اداری، نظر مشتریان را به خود جلب کند، باید ایجاد شوند. تیمچه ها با ساختارهای شیشه ای توسط میله های فولادی و آلومینیومی یا تخته چند لا محافظت می شوند. نمونه های کاربردیگالریها و تیمچه ها از جمله عناصر طراحی هستند که مهندسین معمار آنها را دوباره بکار گرفتند.

پشت بامهای شفاف آنها باعث گسترش جاده ها ، راهها و مبادین، شده و ساختمانها را به مغازه ها و فروشگاهها متصل می سازند. گالریها و تیمچه ها برای توسعه ی فضای پیاده رو، مقاومت در شرایط هر جوی و مکانی برای ملاقات ساخته می شدند. سقفهای شفاف شیشه ای و سایه بانهابرای اینکه زندگی در نظر ساکنین شهرها و باز دیدکنندگان قابل قبول باشد، سایه بانهای بزرگ شیشه ای نقش مهمی را در معماری و نقشه کشی نوین ایفا می کنند. سایه بانهای شفاف نه تنها در برابر باد و هوا مقاوم هستند بلکه نمای شهرها را هم زینت می دهند. بامهای شفاف کیفیت زندگی در شهرها را بهبود بخشیده اند و همچنین کیفیت اوقات فراغت را بالا برده اند برای مثال این بامها از ویترین مغازه ها در خیابانهای تجاری و در پیاده روها حفاظت می کنند.بامهای شفاف برای استخرهای شنا با امکانات ورزشی و ایجاد پناهگاه در برابر هوای نامساعد موثر می باشند. علاوه بر این لازم است وسایل آتش نشانی در ساختمانها موجود بوده و شرایط جوی در خیابانها و دمای هوای مغازه ها، رستورانها و دفاتر به طور نامطلوب تحت تاثیر قرار نگیرد. در بامهای شفاف از این وسایل استفاده می شود:جامهای شیشه ای سیلیکاتی / هرمی شکلگنبدهای شیشه ای آکریلیطاقهایی از جنس آکریل یا پلی کربناتلایه های متقاطع حاوی الیاف مصهنوعی و موارد مشابهشیشه  نسورشیشه منحنی (3 تا  8  mm   به شعاع 50 تا 230 mm  )